نقش راهنمای پدر و مادر در روزهای امتحان

۲۰ خرداد ۱۳۸۸

کودکان و نوجوانان از ابتدای آغاز دبستان و زمانی که وارد مدرسه می شوند هیچ ترس و دلهره و تصوری درباره امتحان و آزمون های کلاس در ذهن ندارند و اساسا روز امتحان با روزهای دیگر فرقی برایشان نمی کند. اما متاسفانه این والدین و مربیان هستند که بچه ها را نسبت به امتحان آشفته و پریشان می کنند تا حدی که در سالهای بعد چنان دچار اضطراب امتحان می شوند که از مدرسه رفتن امتناع می کنند. اضطراب امتحان حالت تشویش نگرانی و هیجان ناخوشایندی است که اغلب دانش آموزان و حتی دانشجویان در ایام امتحانات به آن مبتلا می شوند. گاه این اضطراب با سردرد سرگیجه دل درد حالت تهوع تپش قلب و تنگی نفس نیز همراه می شود. یادآوری می نمایم که از امسال در پایه اول ارزشیابی توصیفی اجرا می شود و انشاالله در سالهای آینده در دیگر پایه ها نمره حذف و جایگزین آن ارزشیابی توصیفی که افزایش بهداشت روانی و یاددهی و یادگیری را بدنبال خواهد داشت به منصه ظهور برسد تا شاهد این اضطراب ها نباشیم . با این مقدمه به بررسی روشهای ساده ای که والدین و مربیان می توانند با بکار بردن آنها اضطراب امتحان را در بچه ها از بین ببرند می پردازیم . 1 ـ انجام تکالیف درسی تمرین حل کردن و ... باید از ابتدای سال تحصیلی با نظم و جدیت دنبال شود . اگر دانش آموزی در طول سال تحصیلی عملکرد ضعیفی داشته باشد تذکرهای پشت سرهم پدر و مادر در ایام امتحان نه تنها هیچ کمکی به دانش آموز نمی کند بلکه موجب ترس و آشفتگی بیشتر او هم می شود. 2 ـ هرگونه سخت گیری بی مورد و تنبیه دانش آموزان به دلیل نگرفتن نمرات عالی باعث تشدید اضطراب درونی دانش آموز از درس و مدرسه و امتحان می شود. راه حل نمرات پایین دانش آموز در تنبیه کردن آنها نیست بلکه در یافتن راهی است برای رفع علت اصلی آن که همانا ضعف یادگیری است . 3 ـ ترس از شکست و عدم قبولی در دانش آموزانی رشد می کند که فکر موفقیت و اول شدن ذهن آنها را بیش از حد به خود مشغول کرده است اگر پدر و مادر خواسته ها و معیارهایی دور از توان و استعداد بچه هایشان داشته باشند آنان را چنان نگران و پریشان می کنند که راه دستیابی به موفقیت برایشان غیرممکن می شود. 4 ـ هیچ گاه تفاوتهای فردی بچه ها را نادیده نگیرید و مرتب نمرات آنها را با هم مقایسه نکنید زیرا همین امر موجب ناراحتی فشار روانی و بدبینی نسبت به یکدیگر در آنها می شود. 5 ـ ایجاد آمادگی در بچه ها و فراهم کردن شرایط و امکاناتی که آنها بتوانند با آرامش و راحتی به مطالعه و درس بپردازند می تواند ترس و اضطراب ناشی از امتحان را کاهش دهد. 6 ـ در مواردی نگرش ها و پیش فرض های منفی دانش آموزان درباره نحوه امتحان دادنشان به شدت بر روحیه آنها اثر می گذارد . مثل وقتی که دانش آموزی از قبل امتحان دائم به خود می گوید : « من هرگز نمی توانم از این امتحان نمره خوبی بگیرم » در صورتی که اگر همین دانش آموز بتواند افکار مثبت و امیدوار کننده را جایگزین ناامیدی و تلقینات منفی اش کند قادر خواهد بود با روحیه بهتر و نشاط بیشتری سرجلسه امتحان حاضر شود. او می تواند بگوید « من این درس را خوب خوانده ام و مطمئنم که می توانم نمره خوبی از آن بگیرم » (البته در صورتی که واقعا درس خوانده باشد) نکات قابل توجه والدین و اطرافیان در ایام امتحان 1 ـ جدولی از برنامه امتحانی فرزندتان تهیه کنید و به آنها در برنامه ریزی مناسب برای مطالعه و درسهای مختلف کمک کنید . 2 ـ نقاط ضعف و قوت درسی فرزندتان را بشناسید و درصدد رفع آنها برآیید . 3 ـ با تشویق فرزندتان در انجام تکالیف به آنها دلگرمی بدهید . 4 ـ خواسته ها و انتظارات خارج از توان بچه ها نداشته باشید . 5 ـ به بچه ها بگویید که امتحان تنها وسیله ای برای سنجش موفقیت های کلاسی آنان است . 6 ـ نسبت به خواب و خوراک و آرامش روان فرزندتان دقیق باشید آنها شب قبل از امتحان به موقع بخوابند و صبح صبحانه ای مناسب و کافی بخورند تا در سر جلسه امتحان باعث خواب آلودگی نگردند. 7 ـ ارزش فرزندتان را با نمراتی که می گیرند نسنجید . 8 ـ همیشه درباره امتحان دادن مثبت صحبت کنید و بچه ها را از آن نترسانید . 9 ـ فعالیت های مناسب نظیر ورزشهای آرام و پیاده روی می تواند در ساماندهی مطالب یاد گرفته شده او را یاری دهد .