خانواده و پیشگیری از آسیب های اجتماعی

از آنجایی که خانواده یکی از مهمترین عوامل مؤثر در رشد همه جانبه کودک و نوجوان است، می تواند در جهت پیشگیری از آسیب های اجتماعی گام های مؤثری بردارد از جمله:

 1 - تربیت دینی کودکان  و نوجوانان را از همان ابتدای تولد آغاز کنند.

2 - از طریق مشاهده، پیگیری پیشرفت تحصیلی و ارزیابی فعالیت های دانش آموز و تشکیل جلسات مشورتی با معلمان و... نقاط قوت فرزندان خود را از لحاظ تحصیلی و اخلاقی اجتماعی شناسایی و نسبت به پرورش و تقویت صحیح آن نقاط قوت اقدام کنند تا بدین وسیله در شکل گرفتن شخصیت فرزند، نقش اساسی و الهی خود را ایفا کنند.

3 - نقاط ضعف فرزندان را به عنوان یک عیب بزرگ تلقی نکنند و در نظر داشته باشند که همه افراد به طور طبیعی نواقص و نقاط ضعفی دارند و نمی بایست کودکان و نوجوانان را به خاطر نقاط ضعف آنها سرزنش و تحقیر کرد.

4 - از مقایسه فرزندشان با همسالان در امور علمی و آموزشی جداً اجتناب نمایند.

5 - در جهت  تربیت صحیح فرزندان  و ترویج عادات مطلوب تربیتی در آنها باید عملاً اقدام کنند نه صرف تذکر و توصیه شفاهی.

6- در به کارگیری شیوه های تربیتی، هماهنگ عمل کنند.

در انتخاب دوستان مناسب برای فرزندانشان، نظارت کامل داشته و راهنمای خوبی برای آنان باشند.

7- با مدرسه در اجرای روش های صحیح تربیتی و آموزشی همکاری مجدانه داشته باشند.

8-  الگوی مناسبی برای تربیت صحیح فرزندان خود انتخاب کنند.

9 - در ضمن اعطای آزادی به فرزندان مراقب رفتار، گفتار، ابتکارات و... آنها باشند زیرا اعطای آزادی بیان و... فرزندان را برای اجتماع فردا آماده می کند و موجب می شود آنان بتوانند ابتکارات و خلاقیت های خود را بروز دهند.

10- روابط صحیح و متعادل با فرزندان خود داشته باشند.

11 - به نیازهای مختلف آنها از جمله نیاز به مهربانی و محبت، استقلال، کمال و خودشکوفایی، تشویق و قدردانی، عزت نفس،  امنیت و آسایش خاطر، احساس تعلق داشتن به گروه و احساس هویت توجه نمایند.

12 - مسئولیت های مناسبی را به فرزندان خود واگذار نمایند و از آنان بخواهند که وظایف خود را به بهترین وجه انجام دهند.

13 - در انتخاب دوستان مناسب برای فرزندانشان، نظارت کامل داشته و راهنمای خوبی برای آنان باشند.

14 - امکانات تفریحات سالم را برای کودکان و نوجوانان فراهم نمایند.

15 - در جهت بالا بردن عزت نفس کودکان و نوجوانان،  در انجام امور اساسی خانواده و محیط تحصیلی با فرزندان نوجوان خود مشورت نمایند.

16 - حضور معنوی برای نوجوانان داشته باشند.

17 - برای اوقات فراغت فرزندان با هماهنگی مدرسه و مشاوران تربیتی برنامه ریزی بهینه نمایند.

18 - فرزندان را به ورزش و فعالیت های بدنی تشویق کنند زیرا یکی از عوامل ایجاد عزت نفس و بهبود مناسبات اجتماعی و وضعیت روانی نوجوانان، ورزش و فعالیت های بدنی است.

اگرچه نقش خانواده در پیشگیری از  آسیب های اجتماعی  بسیار مهم تلقی می گردد لیکن این مسئله به معنای عدم توجه به کارکرد مناسب سایر نهادهای اجتماعی و برنامه ریزی های صحیح اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در ارتباط با مسائلی از قبیل توزیع مناسب ثروت در جامعه، ایجاد فرصت های اشتغال، توسعه آموزش های غیررسمی و استفاده از ظرفیت های رسانه ای نیست. در این میان نقش انجمن اولیا و مربیان با کارکردهای ویژه آن از قبیل تحکیم روابط اجتماعی اعضای خانواده از طریق آموزش خانواده می تواند مورد توجه مسئولان و برنامه ریزان فرهنگی و اجتماعی قرار گیرد.

منابع و مآخذ

1 - آسیب شناسی اجتماعی (جامعه شناسی انحرافات اجتماعی) تألیف رحمت ا.... صدیق سروستانی،

2 - آسیب شناسی کجروی اجتماعی- تألیف محمد حسین فرجاد

3 - والدین مؤثر فرزند مسئول – نویسنده: دکتر دان دینک میر- دکتر گری. د.مکی؛ مترجم: مجید رئیس دانا

4 - قدرت والدین نویسنده :شری فرگوسن و لارنس ای. مازین، مترجم: خانم- ن. پارسا