پوکی استخوان شایعترین بیماری استخوانی در جامعه ماست که اغلب بر اثر کمبود کلسیم ایجاد میشود. با وجود آنکه شکستگیهای استخوانی در اثر این بیماری در دوران پیری به وقوع میپیوندد اما پیشگیری از آن باید از دوران کودکی مورد توجه قرار گیرد، زیرا در صورت بروز این بیماری در بزرگسالی فقط میتوان از پیشرفت آن جلوگیری کرد و درمان آن چندان موفقیتآمیز نیست.
به طور کلی، رژیم غذایی کم کلسیم، کمبود ویتامین D، پیروی از رژیم های غذایی پرپروتئین و پرنمک، مصرف الکل، سیگار و قهوه مهمترین عوامل تغذیه ای موِثر در ابتلای افراد (به خصوص خانم ها) به این بیماری به شمار میآیند. از این رو، به منظور پیشگیری از بروز پوکی استخوان مصرف مواد غذایی که کلسیم بالایی دارند، یکی از بهترین و مفیدترین راه هاست.
از آنجایی که، در دوران کودکی، نوجوانی، بارداری و شیردهی نیاز به کلسیم افزایش مییابد، باید منابع غذایی کلسیم در این دوران بیشتر مصرف شود. به طور مثال، دریافت کلسیم باید در دوران شیردهی دو برابر شود. شیر، ماست، کشک و پنیر از بهترین منابع کلسیم هستند و در هر سنی روزانه دریافت حداقل دو لیوان شیر، ماست و یا جانشینهای آن جهت حفظ سلامت استخوانها ضروری به نظر میرسد.
علاوه بر لبنیات، مغزه هایی نظیر بادام، فندق، کنجد و سبزی هایی نظیر برگ تربچه، جعفری، گل کلم و کلم پیچ از منابع خوب کلسیم محسوب میشوند. در کل، سبزیجات برگ سبز تیره به دلیل منیزیم بالایی که دارند، دانسیته کلسیم را در استخوانها بالا میبرند و به عنوان منابع غذایی کلسیم توصیه میشوند. در برخی از افراد به دلیل عدم تحمل لاکتوز و یا حتی عدم علاقه به مواد غذایی لبنی، مصرف سایر مواد غذایی که کلسیم نسبتاً بالایی دارند، توصیه میشود. البته باید توجه داشت که کلسیم در این مواد غذایی به طور کامل جذب نمیشود و مقدار این ماده مغذی در مقایسه با سایر فرآوردههای لبنی خیلی کمتر است.
اما قهوه به دلیل کافئین بالایی که دارد، زمینهساز پوکی استخوان است. به این ترتیب که کافئین بالای موجود در آن، دفع ادراری کلسیم را بالا می برد و از این طریق استخوان ها را به سوی پوکی سوق می دهد.
به علاوه، نوشابههای گازدار نیز جذب کلسیم را مختل میکنند. به این دلیل توصیه میشود تا جایی که امکان دارد از مصرف این نوشیدنی به همراه غذا خودداری شود و به جای آن از دوغ کم نمک و یا آب استفاده شود. ضمنا به یاد داشته باشید که سدیم موجود در نمک طعام نیز دفع ادراری کلسیم را بالا می برد و همین موجب کاهش دانسیته استخوانها میشود. بنابراین، از آن به کمترین میزان در تهیه غذای خود استفاده کنید. اضافه وزن نیز از جمله عوامل ابتلای شما به این بیماری است، پس به وزن خود توجه کنید و در صورت اضافه وزن آن را به حد متعادل برگردانید.
منبع روزنامه